ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟ

ΜΗΤΡΟΠΟΛΗ ΔΕΡΚΩΝ

    Διεύθυνση:  Karanfil sokak 12/4, Yesilkoy, 34800 Istanbul, TR.

    Δέρκοι ή Δέρκος: (τουρκ. Durusu). Από το ρήμα δέρκω (=βλέπω) πιθανότατα πήρε το όνομά της η πόλη των Δέρκων. Η πόλη χτίστηκε το 507 μ.Χ. από τον αυτοκράτορα Αναστάσιο τον Α΄ δίπλα στην ομώνυμη λίμνη. Στη Δέρκο κατέληγε το λεγόμενο Αναστασιανό τείχος, ερείπια του οποίου σώζονται μέχρι σήμερα. Στη θέση της παλιά πόλης βρίσκεται σήμερα ένα μικρό χωριό της Τουρκίας. Καταλήφθηκε από τους Οθωμανούς το 1380-81. Η πόλη είχε μεγάλη σημασία λόγω της οχύρωσής της και γι αυτό ο αυτοκράτωρας Ιωάννης Παλαιολόγος στη συνθήκη που σύναψε με τον Μουράτ τον Β’ του παρεχώρησε όλη την παραλία της Προποντίδας εκτός της Σηλυβρίας και τα παράλια του Εύξεινου εκτός των Δέρκων. Η έκθεση του Καλέμη (γενικός γραμματέας της μητροπόλεως Δέρκων) μας πληροφορεί ότι το 1884 στο χωριό κατοικούσαν 500 χριστιανοί κάτοικοι, κατά το πλείστον βουλγαρόφωνοι, οι οποίοι μεταφέρθηκαν από την Μακεδονία και εργάζονταν ως κολίγοι. Μετά το 1913 οι χριστιανοί κάτοικοι των Δέρκων κατέφυγαν στη Βουλγαρία.

    Θεραπεία: (τουρκ. Tarabya). Προάστιο της Κωνσταντινούπολης μέσα σε μικρό κολπίσκο στην Ευρωπαϊκή παραλία του Άνω Βοσπόρου. Η πόλη ονομάστηκε Θεραπεία από τον Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως Αττικό. Παλαιότερα ονομαζόταν Φαρμακεία διότι σύμφωνα με τη μυθολογία εκεί απόθεσε η Μήδεια την κύστη των φαρμάκων κατά την Αργοναυτική εκστρατεία. Κατά την Οθωμανική περίοδο τα Θεραπειά ή η Θεραπεία κατοικούνταν σχεδόν εξ ολοκλήρου από Έλληνες.

    Δέρκων μητρόπολη: Η Επισκοπή Δέρκων ιδρύθηκε κατά πάσα πιθανότητα τον 6ο με 7ο αιώνα ως Επισκοπή Δέρκων και Χηλής υπό την Μητρόπολη Ηρακλείας. Αρχές του 8ου αιώνα προήχθη σε αυτοκέφαλη Αρχιεπισκοπή. Γύρω στα 1380 επί αυτοκράτορα Ανδρονίκου Παλαιολόγου του Γέροντος ανυψώθηκε σε Μητρόπολη. Γύρω στα μέσα του 15ου αιώνα η Μητρόπολη εξέλιπε. Το 1655 επί Πατριάρχου Ιωαννικίου του Β΄ επανιδρύθηκε η Μητρόπολη Δέρκων ως "Δέρκων και Νεοχωρίου". Λίγο μετά το 1655 η έδρα του Μητροπολίτη μεταφέρθηκε στα Θεραπειά. Η Μητρόπολη Δέρκων ανυψώθηκε σε θρόνο 8ο το 1746 και συμπεριλήφθηκε στις γεροντικές Μητροπόλεις.

    Στις αρχές του 20ου αιώνα η Μητρόπολη Δέρκων περιλάμβανε τους κατωτέρω οικισμούς:
α) Θεραπεία (Tarabya)
β) Βαθυρρύαξ (Büyükdere)
γ) Κεφελί Κιοΐ (Kefeliköy)
δ) Γενί Μαχαλέ (Yenimahalle)
ε) Φαναράκιο (Rumelifeneri)
στ) Βελιγράδιο (Bahçeköy)
ζ) Δομούζ Ντερέ (Uskumruköy) από τη σημερινή Επαρχία Sarıyer (Σάριγερ)
η) Μακροχώριο (Bakırköy)
θ) Άγιος Στέφανος (Yeşilköy) από τη σημερινή Επαρχία Bakırköy (Μακροχωρίου)
ι) Μικρός Τσεκμεκτσές (Küçükçekmece)
ια) Γαλατάρια
ιβ) Σαφράς (Kanarya) από τη σημερινή Επαρχία Küçükçekmece (Ρηγίου)
ιγ) Αμπαρλή (Ambarlı)
ιδ) Καλλιό (Esenyurt) από τη σημερινή Επαρχία Avcılar (Αβτσιλάρ)
ιε) Πύργος (Kemerburgaz) από τη σημερινή Επαρχία Eyüp
ιστ) Δέρκοι (Durusu)
ιζ) Βογάζ Κιοΐ (Boğazköy)
ιη) Αρναούτ Κιοΐ (Arnavutköy)
ιθ) Αγιασματάκι (Taşoluk)
κ) Ιμβροχώρι (İmrahor)
κα) Νεοχωράκι (Yeniköy)
κβ) Δελή Πονούζ (Balaban) από τη σημερινή Επαρχία Gaziosmanpaşa (Γαζή Οσμάν Πασά)
κγ) Δακιακαδίν (Tayakadın)
κδ) Άγιος Γεώργιος ή Αζατλή (Güvercintepe) από τη σημερινή Επαρχία Başakşehir (Μπασάκ Σεχίρ)
κε) Λαζάρ Κιοΐ (Yazlık)
κστ) Τσανάκτσα (Çanakça)
κζ) Καστανέαι (Kestanelik)
κη) Οκλαλή (Oklalı)
κθ) Ακαλάνη (Akalan)
λ) Ερμενί Κιοΐ (İhsaniye)
λα) Τσιφλίκ Κιοΐ (Çiftlik)
λβ) Τζελέπ ή Τζελέλ Κιοΐ (Celepköy)
λγ) Ταρφάς (Örencik) από τη σημερινή Επαρχία Çatalca (Μετρών)
λδ) Καλφάς
λε) Νύμφαι
λστ) Άγιοι Πάντες
λζ) Γρύπες
λη) Λύτρες από τη σημερινή Επαρχία Bahçelievler (Μπαχτσέ Λιβλέρ)
λθ) Αβάσο από τη σημερινή Επαρχία Güngören (Γκιούνγκερεν)
μ) Κιουτσούκ Κιοΐ από τη σημερινή Επαρχία Bayrampaşa (Μπαϊράμ Πασά)
μα) Τσεβετζή (Cebeci) από τη σημερινή Επαρχία Sultangazi (Σουλτάν Γαζή).

    Σήμερα υπάρχουν εν ενεργεία οι εξής Ναοί:
    1. Ιερός Ναός Αγίας Παρασκευής Θεραπείων.
Ταχ. διεύθυνσις: Yeniköy Cad. 64-68, 808 80 Tarabya, İstanbul.
    2. Ιερός Ναός Αγίας Παρασκευής Βουγιούκδερε (Βαθέως Ρύακος).
Ταχ. διεύθυνσις: Danışment Sok. No. 5, 808 90 Büyükdere, İstanbul.
    3. Ιερός Ναός Αγίου Ιωάννου Γενή Μαχαλλέ.
Ταχ. διεύθυνσις: İbni Sina Sok. No. 6, 80900 Yeni-Mahalle, Sarıyer, İstanbul.
    4. Ιερός Ναός Αγίου Γεωργίου Μακρυχωρίου.
Ταχ. διεύθυνσις: Ebuziyya Cad. 15, 347 20 Bakırköy İstanbul.
    5. Ιερός Ναός Αγίου Στεφάνου, ομωνύμου Κοινότητος.
Ταχ. διεύθυνσις: Mirasyedi Sok. No 9, 348 00 Yeşilköy. Tηλ. +90-212-543 0954.

    Επισκοπικός κατάλογος (υπό σύνταξη).

Ιωακείμ Κρουσουλούδης 7 Αυγούστου 1875-1 Οκτωβρίου 1884 Από Λαρίσης Εις Κωνσταντινουπόλεως 1837-1887
Καλλίνικος Φωτιάδης 20 Δεκεμβρίου 1884-8 Μαΐου 1924 Από Θεσσαλονίκης Εις Εφέσου 1841-1926
Κωνσταντίνος Αράμπογλου 8 Μαΐου 1924-17 Δεκεμβρίου 1924 Από Προύσης Εις Κωνσταντινουπόλεως 1859-1930
Φώτιος Μανιάτης 17 Ιανουαρίου 1925-7 Οκτωβρίου 1929 Από Φιλαδελφείας Εις Κωνσταντινουπόλεως 1874-1935
Αμβρόσιος Σταυρινός 24 Οκτωβρίου 1929-9 Δεκεμβρίου 1931 Από Νεοκαισαρείας Κοίμηση 1854-1931
Ιωακείμ Πελεκάνος 12 Δεκεμβρίου 1931-23 Ιανουαρίου 1950 Από Σταυρουπόλεως Κοίμηση 1892-1950
Ιάκωβος Παπαπαϊσίου 23 Μαΐου 1950-1 Μαρτίου 1977 Από Ίμβρου Σχολάζων 1885-1980
         

2) Κωνσταντίνος Χαρισιάδης: 15 Μαρτίου 1977-29 Αυγούστου 2011. Από Πριγκηποννήσων. Εις Νικαίας.

3) Απόστολος Δανιηλίδης: 29 Αυγούστου 2011-σήμερα. Από Μοσχονησίων.

    Χάρτης της Μητροπόλεως Δέρκων.

 

     Αρχείο Kmz με τους οικισμούς της Μητροπόλεως Δέρκων.

    Από την Εγκυκλοπαίδεια Μείζονος Ελληνισμού, πληροφορίες για Κοινότητες της Μητροπόλεως Δέρκων:

1) Θεραπεία.
2)
Γενή Μαχαλέ - Νέα Συνοικία.
3) Βουγιούκδερε-Βαθυρρύαξ.

    Αναγραφές στα Τακτικά. (Jean Darrouzès, A.A. Notitiae Episcopatuum Ecclesiae Constantinopolitanae, Texte Critique, Introduction et Notes, Institut Français d' Études Byzantines, Paris 1981).

ΤΑΚΤΙΚΟ

ΘΕΣΗ

Τακτικό 2
Τάξις προκαθεδρίας Μητροπολιτών
Η΄-Θ΄ αιώνες

Των αυτοκεφάλων αρχιεπισκόπων
μβ΄ επαρχία Θράκης
ο Δέρκων

Τακτικό 3
Τάξις προκαθεδρίας των οσιωτάτων πατριαρχών, μητροπολιτών και αυτοκεφάλων
Τέλη Η΄ - Αρχές Θ΄ αιώνος

Οι αυτοκέφαλοι
λστ΄ επαρχία Ευρώπης
ο Δέρκων

Τακτικό 7
Νικολάου πατριάρχου του παλαιού (Μυστικού)
Τάξις των υποκειμένων μητροπόλεων τω αποστολικώ και πατριαρχικώ θρόνω της θεοφυλάκτου και βασιλίδος Κωνσταντινουπόλεως
Ι΄ αιών

Τάξις των αρχιεπισκοπών αι τω αυτώ της βασιλίδος υπόκεινται θρόνω
κε΄ η Δέρκος

Τακτικό 8
Αι μητροπόλεις. Τάξις των υποκειμένων μητροπόλεων τω αποστολικώ και πατριαρχικώ θρόνω της θεοφυλάκτου και βασιλίδος Κωνσταντινουπόλεως
Ι΄ αιών

κε΄ η Δέρκος

Τακτικό 11
Αι αρχιεπισκοπαί
ΙΒ΄ ή ΙΓ΄ αιών

κε΄ η Δέλκος, η Δέρκος, ο Δέρκου

Τακτίκό 14
Σύγγραμμα Νείλου Δοξαπατρή.
Εισί δε αι αναγεγραμμέναι επαρχίαι και μητροπόλεις αι υποκείμεναι τω Κωνσταντινουπόλεως αύται, αι εν τη Ανατολή και τη Δύσει και τοις λοιποίς μέρεσι.
ΙΒ΄ αιών

Και αι αρχιεπισκοπαί αι υποκείμεναι τω θρόνω Κωνσταντινουπόλεως και μηδενί μητροπολίτη υποκείμεναι μήτε εχουσαι υφ' εαυτάς επισκοπάς εισί
τον αριθμόν λγ΄, αι και εισίν αύται
η Δέρκος

αι πάσαι τον αριθμόν μβ΄, αίτινες εισίν αύται
η Δέρκος

Τακτικό 15
Τάξις των Μητροπόλεων
ΙΒ΄ αιών

Αι αρχιεπισκοπαί
ιε ΄ η Δέρκος, ο Δέρκου

Τακτικό 16
Η γεγονυία υποτύπωσις παρά του βασιλέως Λέοντος του Σοφού όπως έχουσι τάξεως οι θρόνοι των εκκλησιών των υποκειμένων τω πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως
ΙΒ΄ αιών

Αι αρχιεπισκοπαί
κ΄ η Δέρκος

Τακτικό 18
Έκθεσις των υποκειμένων τω πατριαρχικώ θρόνω της βασιλίδος των πόλεων εκτεθείσα επί της βασιλείας του αοιδίμου βασιλέως κυρού Ανδρονίκου Παλαιολόγου του γέροντος
ΙΔ΄ αιών

Αι αρχιεπισκοπαί
ιγ΄ ο Δέρκου

Ετιμήθησαν εις μητροπόλεις
β΄ η Δέρκος

Τακτικό 20
Περί της τάξεως των θρόνων των Μητροπολιτών και τίνες αυτών λέγονται έξαρχοι και υπέρτιμοι, τίνες δε υπέρτιμοι μόνον
ΙΕ΄ αιών

Εισί δε και έτεροι μητροπολίται έξω των ων γράφει η διατύπωσις η αρχαία, όιτινες από αρχιεπισκόπων και επισκόπων ετιμήθησαν κατά διαφόρους καιρούς.
Και από μεν αρχιεπισκόπων εγένοντο ούτοι
(7) ο Δέρκω

    Αναγραφές στα Συνταγμάτια

ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΟ

ΘΕΣΗ

Χρυσάνθου Ιεροσολύμων (1715)

60 ο Δέρκων και Νεοχωρίου, Υπέρτιμος

Συνταγμάτιο 1855

Η΄ ο Δέρκων, υπέρτιμος και έξαρχος Βοσπόρου Θρακικού και Κυανέων Κ. Γεράσιμος

Συνταγμάτιο1896

Η΄ Ο Δέρκων (Καλλίνικος) υπέρτιμος και έξαρχος Βοσπόρου, Θρακικού και Κυανέων

Συνταγμάτιο 1901

Η΄ Ο Δέρκων (Καλλίνικος) υπέρτιμος και έξαρχος Βοσπόρου, Θρακικού και Κυανέων

Αναθεώρηση: Κυριακή, 22 Νοεμβρίου 2020.