ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟ

ΜΗΤΡΟΠΟΛΗ ΧΑΛΚΗΔΟΝΟΣ

    Διεύθυνση:  Bahariye Cad. 31, Kadikoy 34220 Istanbul, TR.

    Χαλκηδόνα: (τουρκ. Kadıköy). Πόλη της Βιθυνίας στα παράλια του Βοσπόρου. Χτίστηκε από Μεγαρείς αποίκους με επικεφαλής τον Αρχία το 685 π.Χ. Το όνομά της Χαλκηδών προέρχεται από τον Χαλκηδόνα, γιο του Κρόνου. Επίσης ονομαζόταν και Καλχηδών από τον μάντη Κάλχαντα. Οι κάτοικοί της θεωρήθηκαν τυφλοί από το μαντείο των Δελφών, γιατί δεν εγκαταστάθηκαν στο Βυζάντιο (σημερινή Κωνσταντινούπολη) παρά έχτισαν την πόλη τους απέναντι από αυτό. Δεκαεπτά χρόνια μετά την ίδρυση της Χαλκηδόνας Μεγαρείς άποικοι και πάλι και θα χτίσουν το Βυζάντιο απέναντι από αυτήν. Έχει διατυπωθεί η άποψη ότι πριν τον εποικισμό της πόλης από τους Μεγαρείς υπήρχε εκεί Φοινικικός οικισμός. Η Χαλκηδόνα ήταν μέλος της Αθηναϊκής συμμαχίας, μετά την Ανταλκίδειο ειρήνη δόθηκα στους Πέρσες και κατόπιν περιήλθε στο κράτος του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Το 133 π.Χ. πέρασε στην κυριαρχία των Ρωμαίων. Στη Χαλκηδόνα συνήλθε το 451 μ.Χ. η Δ΄ Οικουμενική Σύνοδος. Στον "Συνέκδημο του Ιεροκλέους" (6ος αιώνας) αναφέρεται ως 1η μεταξύ των 16 πόλεων της Επαρχίας Ποντικής α΄. Το 616 μ.Χ. ο Χοσρόης κατέστρεψε ολοσχερώς τη Χαλκηδόνα ξαναχτίστηκε όμως γρήγορα. Λίγο πριν την άλωση της Πόλης η Χαλκηδόνα καταλήφθηκε από τους Οθωμανούς. Ο Μωάμεθ ο πορθητής παραχώρησε τη Χαλκηδόνα στον πρώτο Καδή της πόλης και από τότε ονομάστηκε Καδήκιοϊ.

    Χαλκηδόνος μητρόπολη: Η Χαλκηδόνα ως Επισκοπή υπήγετο στη Μητρόπολη Νικομηδείας. Από τη Χαλκηδόνα κατήγετο η αγία μεγαλομάρτυς Ευφημία, η οποία μαρτύρησε κατά τον διωγμό του Διοκλητιανού (284-305). Μετά την Δ΄ Οικουμενική Σύνοδο η Χαλκηδόνα ανυψώθηκε σε Μητρόπολη και κατείχε στα Τακτικά την 9η θέση μεταξύ των Μητροπόλεων του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Σε ένα μόνο Τακτικό βρίσκεται στη 12 θέση, διότι έχουν προστεθεί πριν από αυτήν ο Κρήτης και ο Θεσσαλονίκης. Σήμερα κατέχει την 7η θέση και θεωρείται γεροντική Μητρόπολη. Μέχρι τον 14ο ή 15ο αιώνα η Μητρόπολη Χαλκηδόνος περιλάμβανε μόνο την ομώνυμη πόλη και μερικούς οικισμούς γύρω από αυτήν. Λίγο πριν την άλωση της Κωνσταντινούπολης καταργήθηκε η Μητρόπολη Κλαυδιουπόλεως-Ονωριάδος, η οποία υπήχθη στη Μητρόπολη Χαλκηδόνος. Έτσι τα όρια της Μητροπόλεως Χαλκηδόνος επεκτάθηκαν ανατολικά, ώστε αυτή να συνορεύει αρχικά με τη Μητρόπολη Γαγγρών και από τον 17ο αιώνα με τη Μητρόπολη Νεοκαισαρείας, στην οποία συγχωνεύθηκε η Μητρόπολη Γαγγρών. Τελευταίος οικισμός στα Ανατολικά ήταν η πόλη Ζονγκουλντάκ. Κατά την Οθωμανική περίοδο η έδρα της Μητροπόλεως είχε μεταφερθεί στο Κουσκουτζούκι (Kuzkuncuk), όπου παρέμεινε μέχρι τα μέσα του 19ου αιώνα.

    Στις αρχές του 20ου αιώνα η Μητρόπολη Χαλκηδόνος περιλάμβανε τους κατωτέρω οικισμούς:
α) Χαλκηδόνα (Kadıköy)
β) Χρυσούπολη ή Σκούταρι (Üsküdar)
γ) Κουσκουτζούκι (Kuzkuncuk)
δ) Τσενγκέλ Κιοΐ (Çengelköy)
ε) Κανδυλί (Kandilli) από τις σημερινές Επαρχίες Kadıköy (Χαλκηδόνος) και Üsküdar (Χρυσουπόλεως)
στ) Πασά Βαξέ (Paşabahçe)
ζ) Βέηκοζ (Beykoz)
η) Αρβανιτοχώρι (Mahmutşevketpaşa) από τη σημερινή Επαρχία Beykoz (Νυμφαίου)
θ) Τούζλα (Tuzla)
ι) Ρύσιο ή Αρετσού (Darica) από τη σημερινή Επαρχία Gebze (Δακυβίζης)
ια) Μάλτεπε ή Βρύας ή Ακρίτας (Maltepe)
ιβ) Μέγα Βακάλ Κιοΐ (Büyükbakkalköy) από τη σημερινή Επαρχία Maltepe (Βρύαντος)
ιγ) Μικρό Βακάλ Κιοΐ (Küçükbakkalköy) από τη σημερινή Επαρχία Ataşehir (Ατάσεχιρ)
ιδ) Πασά Κιοΐ (Paşaköy) από τη σημερινή Επαρχία Sancaktepe (Σαντσάκτεπε)
ιε) Ποντοηράκλεια (Karadeniz Ereğli)
ιστ) Καρά Χαβούζ (Karakavuz) από τη σημερινή Επαρχία Ereğli (Πονοτηρακλείας)
ιζ) Χηλή (Şile)
ιη) Κάτω Νεοχώρι (Yeniköy)
ιθ) Άνω Νεοχώρι (Yeniköy) από τη σημερινή Επαρχία Şile (Χηλής)
κ) Χαρταλιμή (Kartal) από τη σημερινή Επαρχία Kartal (Χαρταλιμής)
κα) Παντείχιο (Pendik) από τη σημερινή Επαρχία Pendik (Παντειχίου)
κβ) Ζονγκουλντάκ (Zonguldak)
κγ) Κοζλού (Kozlu) από τη σημερινή Επαρχία Zonguldak (Ζονγκουλντάκ)
κδ) Φιντικλί (Fındıklı)
κε) Λεβέντ-Παπάσκιοϊ (Levent)
κστ) Κανδάρ Κιοΐ (Kantar) από τη σημερινή Επαρχία Söğütlü (Σουγκιουτλού)
κζ) Κουρτ Σουγιού (Kurtsuyu)
κη) Εμινατσμασί (Eminaçma) από τη σημερινή Επαρχία Düzce (Ντούτσε).
    Επίσης στη Μητρόπολη Χαλκηδόνος μέχρι το 1924 (άγνωστο από πότε) υπάγονταν και τα Πριγκηπόννησα.

    Σήμερα υπάρχουν εν ενεργεία οι εξής Ναοί:
    1. Καθεδρικός Ιερός Ναός Αγίας Τριάδος Χαλκηδόνος.
Ταχ. διεύθυνσις: Bahariye Cad., Hacı Şükrü Sok. No 17, Kadıköy, İstanbul.
    2. Μητροπολιτικός Ιερός Ναός Αγίας Ευφημίας Χαλκηδόνος.
Ταχ. διεύθυνσις: Yasa Cad. No. 27, Kadıköy.
    3. Ιερός Ναός Αγίου Ιωάννου Χρυσοστόμου Καλαμησίων.
Ταχ. διεύθυνσις: İskele Sok. No. 30, Kalamış, İstanbul.
    4. Ιερός Ναός Αγίου Γεωργίου Γελντεγιρμέν.
Ταχ. διεύθυνσις: Karakol Han Cad. No. 60, Yeldeğirmen, İstanbul.
    5. Κοιμητηριακός Ιερός Ναός Αγίου Ιγνατίου.
Ταχ. διεύθυνσις: Hasan Paşa Uzun Çayır Taş, Ocak Sok. No. 2.
    6. Ιερός Ναός Προφήτου Ηλιού Χρυσουπόλεως (Σκουτάρεως).
Ταχ. διεύθυνσις: Hacı Murat Sok. No. 10, Yenimahalle.
    7. Ιερός Ναός Αγίου Παντελεήμονος Κουσκουντζουκίου (Χρυσοκεράμου).
Ταχ. διεύθυνσις: İcadiye Cad. No. 80, Kuzkuncuk.
    8. Ιερός Ναός Αγίου Γεωργίου Κουσκουντζουκίου.
Ταχ. διεύθυνσις: İcadiye Cad. No 19, Kuzkuncuk.
    9. Ιερός Ναός Αγίου Γεωργίου Τσεγκέλκιοϊ.
Ταχ. διεύθυνσις: Tanrı verdi Sok. No. 28. Çengelköy.
    10. Ιερός Ναός Θείας Μεταμορφώσεως Κανδυλλί.
Ταχ. διεύθυνσις: Bahçe Sok. No 6, Kandilli.
    11. Ιερός Ναός Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης Πασάβαχτσε.
Ταχ. διεύθυνσις: Çağatay Sok. No. 9, Paşabahçe.
    12. Ιερός Ναός Αγίας Παρασκευής Βέϊκοζ.
Ταχ. διεύθυνσις: Panayır Sok. No 30, Beykoz.

    Επισκοπικός κατάλογος (υπό σύνταξη).

Καλλίνικος Θωμάδης 4 Μαρτίου 1875-14 Δεκεμβρίου 1889 Από Ξάνθης Κοίμηση 1825-1889
Ιωακείμ Ευθυβούλης 16 Δεκεμβρίου 1889-10 Μαΐου 1897 Από Φιλιππουπόλεως Εις Εφέσου 1855-1920
Γερμανός Καβακόπουλος 10 Μαΐου 1897-28 Ιανουαρίου 1913 Από Ηρακλείας Εις Κωνσταντινουπόλεως 1835-1920
Γρηγόριος Ζερβουδάκης 12 Φεβρουαρίου 1913-23 Νοεμβρίου 1923 Από Κυζίκου Εις Κωνσταντινουπόλεως 1850-1924
Ιωακείμ Γεωργιάδης 7 Δεκεμβρίου 1923-5 Φεβρουαρίου 1927 Από Αίνου Κοίμηση 1876-1927
Νικόλαος Σακκόπουλος 22 Φεβρουαρίου 1927-17 Μαρτίου 1927 Από Καισαρείας Κοίμηση 1862-1927
Αγαθάγγελος Κωνσταντινίδης 2 Απριλίου 1927-28 Ιουνίου 1932 Από Πριγκηποννήσων Εις Εφέσου 1864-1935
Μάξιμος Βαπορτζής 28 Ιουνίου 1932-20 Φεβρουαρίου 1946 Από Φιλαδελφείας Εις Κωνσταντινουπόλεως 1897-1972
Θωμάς Σαββόπουλος 12 Μαρτίου 1946-18 Οκτωβρίου 1966 Από Πριγκηποννήσων Κοίμηση 1889-1966
Μελίτων Χατζής 25 Οκτωβρίου 1966-27 Δεκεμβρίου 1989 Από Ηλιουπόλεως Κοίμηση 1913-1989
Βαρθολομαίος Αρχοντώνης 9 Ιανουαρίου 1990-22 Οκτωβρίου 1991 Από Φιλαδελφείας Εις Κωνσταντινουπόλεως γεν. 1942
Ιωακείμ Νεραντζούλης 10 Δεκεμβρίου 1991-21 Μαρτίου 2008 Από Μελιτηνής Εις Νικομηδείας γεν. 1942
Αθανάσιος Παπάς 21 Μαρτίου 2008-16 Φεβρουαρίου 2021 Από Ηλιουπόλεως Σχολάζων γεν. 1936
Εμμανουήλ Αδαμάκης 16 Φεβρουαρίου 2021-σήμερα Από Γαλλίας   γεν. 1958
         

    Χάρτης της Μητροπόλεως Χαλκηδόνος.

 

     Αρχείο Kmz με τους οικισμούς της Μητροπόλεως Χαλκηδόνος.

    Από την Εγκυκλοπαίδεια Μείζονος Ελληνισμού, πληροφορίες για Κοινότητες της Μητροπόλεως Χαλκηδόνος:

1) Ζονγκουλντάκ

    Αναγραφές στα Τακτικά. (Jean Darrouzès, A.A. Notitiae Episcopatuum Ecclesiae Constantinopolitanae, Texte Critique, Introduction et Notes, Institut Français d' Études Byzantines, Paris 1981).

ΤΑΚΤΙΚΟ

ΘΕΣΗ

Τακτικό 1
Επιφανίου αρχιεπισκόπου Κύπρου έκθεσις πρωτοκκλησιών πατριαρχών τε και μητροπολιτών
Ζ΄ αιών

θ΄ επαρχία της αυτής (Βιθυνίας)
ο Χαλκηδόνος

Κατωτέρω
9 μητρόπολις Καλχηδόνος (άνευ επισκοπών)

Τακτικό 2
Τάξις προκαθεδρίας Μητροπολιτών
Η΄-Θ΄ αιώνες

Θ΄ επαρχία Βιθυνίας
ο Χαλκηδόνος

Τακτικό 3
Τάξις προκαθεδρίας των οσιωτάτων πατριαρχών, μητροπολιτών και αυτοκεφάλων
Τέλη Η΄ - Αρχές Θ΄ αιώνος

ιβ΄ επαρχία Βιθυνίας
ο Χαλκηδόνος

Τακτικό 4
Τάξις προκαθεδρίας των οσιωτάτων πατριαρχών. Τάξις προκαθεδρίας μητροπολιτών και αυτοκεφάλων και επισκόπων τελούντων υπό τον αποστολικόν θρόνον ταύτης της θεοφυλάκτου και βασιλίδος πόλεως
Θ΄ αιών

επαρχία της αυτής (Βιθυνίας)
θ΄ ο Χαλκηδόνος

Τακτικό 5
Τάξις των υποκειμένων μητροπόλεων τω πατριαρχικώ θρόνω της θεοφυλάκτου πόλεως
Θ΄ αιών

επαρχία της αυτής (Βιθυνίας)
θ΄ ο Χαλκηδόνος

Τακτικό 6
Τάξις ονομάτων των οσίων μητροπολιτών
Θ΄ αιών

θ΄ επαρχία της αυτής (Βιθυνίας)
ο Καλχηδόνος

Τακτικό 7
Νικολάου πατριάρχου του παλαιού (Μυστικού)
Τάξις των υποκειμένων μητροπόλεων τω αποστολικώ και πατριαρχικώ θρόνω της θεοφυλάκτου και βασιλίδος Κωνσταντινουπόλεως
Ι΄ αιών

θ΄ η Χαλκηδών
Θ΄ τη Χαλκηδόνι Βιθυνίας θρόνος ο συμπαρακείμενος ουκ έστιν

Τακτικό 8
Αι μητροπόλεις. Τάξις των υποκειμένων μητροπόλεων τω αποστολικώ και πατριαρχικώ θρόνω της θεοφυλάκτου και βασιλίδος Κωνσταντινουπόλεως
Ι΄ αιών

θ΄ η Χαλκηδών
επαρχία της αυτής (Βιθυνίας) ο Χαλκηδόνος (στ΄)

Τακτικό 9
Εισί δε και όσοι εκάστη μητροπόλει υπόκεινται θρόνοι
ΙΒ΄ αιών

Θ΄ τη Καλχηδόνι της Βιθυνίας θρόνος υποκείμενος ουκ έστιν

Τακτικό 10
Όσοι εκάστη μητροπόλει υπόκεινται θρόνοι. Τάξις προκαθεδρίας των υπό τον αποστολικόν θρόνον Κωνσταντινουπόλεως τελούντων μητροπολιτών και των υπ αυτούς επισκόπων
ΙΒ΄ ή ΙΓ΄ αιών

Θ΄ τη Χαλκηδόνι της Βιθυνίας θρόνος υποκείμενος ουκ έστιν

Τακτικό 11
Αι μητροπόλεις
ΙΒ΄ ή ΙΓ΄ αιών

θ΄ η Χαλκηδών
ο Χαλκηδόνος

Τακτικό 12
Αι αγιώταται μητροπόλεις εισίν αύται
ΙΒ΄ ή ΙΓ΄ αιών

θ΄ η Χαλκηδών
ο Χαλκηδόνος

Τακτικό 13
Εισίν οι θρόνοι του Κωνσταντινουπόλεως κατά την τάξιν των μητροπολιτών καθώς εν τω χαρτοφυλακείω αναγέγραπται και αι επισκοπαί εκάστης μητροπόλεως
ΙΒ΄ ή ΙΓ΄ αιών

Θ΄ τη Χαλκηδόνι της Βιθυνίας θρόνος ουκ υπόκειται
Θ΄ η Χαλκηδών της Βιθυνίας επισκοπή υποκειμένην ουκ έχει

Τακτίκό 14
Σύγγραμμα Νείλου Δοξαπατρή.
Εισί δε αι αναγεγραμμέναι επαρχίαι και μητροπόλεις αι υποκείμεναι τω Κωνσταντινουπόλεως αύται, αι εν τη Ανατολή και τη Δύσει και τοις λοιποίς μέρεσι.
ΙΒ΄ αιών

θ΄ η Χαλκηδών της αυτής επαρχίας (Βιθυνίας) εν η θρόνος υποκείμενος ουκ έστι

Τακτικό 15
Τάξις των Μητροπόλεων
ΙΒ΄ αιών

θ΄ η Χαλκηδών
ο Χαλκηδόνος

Τακτικό 16
Η γεγονυία υποτύπωσις παρά του βασιλέως Λέοντος του Σοφού όπως έχουσι τάξεως οι θρόνοι των εκκλησιών των υποκειμένων τω πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως
ΙΒ΄ αιών

θ΄ η Χαλκηδών

Τακτικό 17
Η έκθεσις αύτη των υποκειμένων μητροπόλεων τω αποστολικώ και πατριαρχικώ θρόνω της θεοφυλάκτου Κωνσταντινουπόλεως εξετέθη επί της βασιλείας του αοιδίμου βασιλέως κυρού Ανδρονίκου Παλαιολόγου του γέροντος
ΙΔ΄ αιών

θ΄ ο Χαλκηδόνος
η Χαλκηδών

Τακτικό 18
Έκθεσις των υποκειμένων τω πατριαρχικώ θρόνω της βασιλίδος των πόλεων εκτεθείσα επί της βασιλείας του αοιδίμου βασιλέως κυρού Ανδρονίκου Παλαιολόγου του γέροντος
ΙΔ΄ αιών

θ΄ ο Χαλκηδόνος

Τακτικό 19
Έκθεσις του ευσεβούς βασιλέως κυρού Ανδρονίκου τρίτου των Παλαιολόγων. Τάξις προκαθεδρίας μητροπόλεων τελούντων υπό τον αποστολικόν θρόνον της θεοφυλάκτου και βασιλίδος Κωνσταντινουπόλεως
ΙΔ΄ αιών
θ΄ ο Χαλκηδόνος
Τακτικό 20
Περί της τάξεως των θρόνων των Μητροπολιτών και τίνες αυτών λέγονται έξαρχοι και υπέρτιμοι, τίνες δε υπέρτιμοι μόνον
ΙΕ΄ αιών
θ΄ ο Χαλκηδόνος, ομοίως (πάσης Βιθυνίας)
Τακτικό 21
Τάξις προκαθεδρίας των οσιωτάτων πατριαρχών και αι μητροπόλεις και αρχιεπισκοπαί, αι οποίαι ευρίσκονται την σήμερον και είναι υποκείμεναι τη βασιλίδι Κωνσταντινουπόλει
ΙΣΤ΄ αιών
θ΄ η Χαλκηδών

    Αναγραφές στα Συνταγμάτια

ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΟ

ΘΕΣΗ

Χρυσάνθου Ιεροσολύμων (1715)

8 ο Χαλκηδόνος Υπέρτιμος και Έξαρχος πάσης Βιθυνίας

Συνταγμάτιο 1855

Ζ΄ ο Χαλκηδόνος, Υπέρτιμος και Έξαρχος πάσης Βιθυνίας Κ. Γεράσιμος

Συνταγμάτιο1896

Ζ΄ Ο Χαλκηδόνος (Ιωακείμ) Υπέρτιμος και Έξαρχος πάσης Βιθυνίας

Συνταγμάτιο 1901

Ζ΄ Ο Χαλκηδόνος (Γερμανός) Υπέρτιμος και Έξαρχος πάσης Βιθυνίας

Αναθεώρηση: Τρίτη, 16 Φεβρουαρίου 2021.