ΜΗΤΡΟΠΟΛΗ ΑΓΚΥΡΑΣ

ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟ

ΜΗΤΡΟΠΟΛΗ ΑΓΚΥΡΑΣ

Άγκυρα: (τουρκ. Ankara). Πρωτεύουσα πόλη της Τουρκίας. Σύμφωνα με τον Παυσανία η Άγκυρα χτίστηκε τον 8ο π.Χ. αιώνα από τον βασιλιά της Φρυγίας Μίδα. Κατά μία παράδοση η πόλη πήρε το όνομά της από κάποια ιερή άγκυρα, η οποία φυλασσόταν στο Ιερό του Δία μέσα στην πόλη. Μετά τον Μίδα η Άγκυρα πέρασε στα χέρια του βασιλιά των Λυδών Κροίσου. Κατόπιν βρέθηκε υπό Περσική κυριαρχία μέχρι το 334 π.Χ. οπότε την κατέλαβε ο Μέγας Αλέξανδρος. Τον 3ο π.Χ. αιώνα η Άγκυρα έγινε πρωτεύουσα της Γαλατίας. Το 180 π.Χ. η πόλη πέρασε στην κυριαρχία των Ρωμαίων. Το 25 π.Χ. ολόκληρη η Γαλατία μετατράπηκε σε Ρωμαϊκή Επαρχία με πρωτεύουσα την Άγκυρα. Τον 5ο αιώνα μ.Χ. η Γαλατία διαιρέθηκε σε δύο Επαρχίες τη Σώτειρα Γαλατία και την Ανθυπατική Γαλατία, πρωτεύουσα της οποίας έγινε η Άγκυρα. Στον Συνέκδημο του Ιεροκλέους (6ος αι. μ.Χ.) η Άγκυρα αναφέρεται ως 1η μεταξύ των 7 πόλεων της Επαρχίας Γαλατίας ενώ η Πισινούς φέρεται ως πρωτεύουσα της Επαρχίας Γαλατίας Σαλουταρίας (Σώτειρας). Τον 7ο αιώνα μ.Χ. η Άγκυρα γίνεται πρωτεύουσα του Θέματος Βουκελλαρίων ενός των μεγαλυτέρων της Μικράς Ασίας. Εφεξής η Άγκυρα περνάει στα χέρια των Αράβων, των Σταυροφόρων, των Σελτζούκων και τελικά το 1362 των Οθωμανών.
Πριν τη Μικρασιατική Καταστροφή στην Άγκυρα ζούσαν περίπου 2.500 Έλληνες. Πληθυσμός (το 2012): 4.965.542 κάτοικοι.

    Αγκύρας μητρόπολη: Ο Χριστιανισμός διαδόθηκε νωρίτατα στη Γαλατία όπως αυτό γίνεται σαφές από τις Πράξεις των Αποστόλων και την προς Γαλάτας επιστολή του Αποστόλου Παύλου. Κατά την παράδοση πρώτος Επίσκοπος Αγκύρας φέρεται ο μαθητής του Αποστόλου Παύλου Κρήσκης (56-117 μ.Χ.). Το 315 μ.Χ. συνήλθε στην Άγκυρα η γνωστή Τοπική Σύνοδος, η οποία εξέδωσε και Εκκλησιαστικούς Κανόνες.
    Η Μητρόπολη Αγκύρας κατέχει στα Τακτικά την 4η θέση μεταξύ των Μητροπόλεων του Οικουμενικού Πατριαρχείου με 7 και αργότερα 8 υποκείμενες σε αυτήν Επισκοπές. Τη θέση αυτή διατηρεί μέχρι τον 18ο αιώνα, οπότε υποβιβάστηκε στην 31η θέση.
    Μετά τον 11ο αιώνα επέρχεται ερήμωση της Μητροπόλεως Αγκύρας από το ποίμνιό της και αποτελεί θέμα έρευνας το κατά πόσο οι Μητροπολίτες Αγκύρας διέμεναν στην Επαρχίας τους. Το 14ο αιώνα η Μητρόπολη Αγκύρας συγχωνεύθηκε με αυτή των Γαγγρών. Ωστόσο τον επόμενο αιώνα αναφέρεται και πάλι ως ανεξάρτητη. Τον 17ο αιώνα δόθηκαν στη Μητρόπολη Αγκύρας οι οικισμοί Ινέπολη, Τιλκισλάρ και Τόσια της Μητροπόλεως Γαγγρών, οι οποίοι πολύ γρήγορα επανήλθαν στη Μητρόπολη από την οποία αποσπάστηκαν. Από τη Μητρόπολη Νικαίας αποσπάστηκε και δόθηκε στη Μητρόπολη Αγκύρας το Δορύλαιο.
    Τον Μάιο του 1873 αποσπάστηκαν από τη Μητρόπολη Νεοκαισαρείας και προσαρτήθηκαν στη Μητρόπολη Αγκύρας οι οικισμοί της Παφλαγονίας (πρώην Εξαρχίας Ινεπόλεως) καθώς και οι πόλεις και χωριά: Κασταμονή-Kastamonu, Θεοδοσία-Τόσιν-Tosya, Τουχτ-Yapraklı, Γάγγρα-Çankırı, Τσερκέσκιοϊ, Γιαηζίκιοϊ, Θεοδωρούπολις-Σαφράμπολις-Safranbolu, Παρθένιον-Bartın και Τσαιτζουμαά-Çaycuma). Ωστόσο η απόφαση αυτή ανακλήθηκε τον Ιανουάριο του 1876 και οι εν λόγω οικισμοί επέστρεψαν στη δικαιοδοσία της Μητροπόλεως Νεοκαισαρείας.
    Πριν το 1922 η Μητρόπολη Αγκύρας περιλάμβανε τους εξής οικισμούς:
α) Άγκυρα (Ankara)
β) Κέτζερεν (Pınarbaşı Mh) από τη σημερινή Επαρχία Ankara (Αγκύρας) του ομώνυμου Νομού
γ) Ντικμέν (Dikmen) από τη σημερινή Επαρχία Beypazarı (Αναστασιουπόλεως) του Νομού Ankara (Αγκύρας)
δ) Χαϊμανά (Haymana) από τη σημερινή Επαρχία Haymana (Χαμανηνής) του Νομού Ankara (Αγκύρας)
ε) Δορύλαιον (Eskişehir) από τη σημερινή Επαρχία Eskişehir (Δορυλαίου) του ομώνυμου Νομού
στ) Κέτσογλου (Gökçeoğlu) από τη σημερινή Επαρχία Alpu (Αλπού) του Νομού Eskişehir (Δορυλαίου)
ζ) Νακώλεια (Seyitgazi) από τη σημερινή Επαρχία Seyitgazi (Νακωλείας) του Νομού Eskişehir (Δορυλαίου)
η) Κωτύαιον (Kütahya) από τη σημερινή Επαρχία Kütahya (Κωτυαίου) του ομώνυμου Νομού.

Επισκοπικός κατάλογος (υπό σύνταξη).

Χρύσανθος	25 Μαΐου 1872-26 Αυγούστου 1877	Από π. Κασσανδρείας	Κοίμηση	;-1877
Γεράσιμος	3 Σεπτεμβρίου 1877-1 Φεβρουαρίου 1899	Από Χαλεπίου	Κοίμηση	1813-1899
Νικόλαος Σακκόπουλος	1 Μαΐου 1899-19 Οκτωβρίου 1902	Από Βοδενών	Εις Μαρωνείας	1862-1927
Σωφρόνιος Νηστόπουλος	19 Οκτωβρίου 1902-27 Μαρτίου 1910	Από Στρωμνίτσης	Εις Καισαρείας	1854-1917
Γερβάσιος Σαρασίτης	1 Απριλίου 1910-17 Νοεμβρίου 1922	Από Κορυτσάς	Εις Αλεξανδρουπόλεως	1867-1934
Ιερεμίας Καλλιγιώργης	10 Ιουλίου 2018-σήμερα.	Από Ελβετίας		γεν. 1935

Χάρτης της Μητροπόλεως Αγκύρας

Αναγραφές στα Τακτικά. (Jean Darrouzès, A.A. Notitiae Episcopatuum Ecclesiae Constantinopolitanae, Texte Critique, Introduction et Notes, Institut Français d' Études Byzantines, Paris 1981).

ΤΑΚΤΙΚΟ	ΘΕΣΗ
Τακτικό 1 Επιφανίου αρχιεπισκόπου Κύπρου έκθεσις πρωτοκκλησιών πατριαρχών τε και μητροπολιτών Ζ΄ αιών	δ΄ Επαρχία Γαλατίας <α΄> μητρόπολις Αγκύρας έχει υπ αυτήν πόλεις ήτοι επισκοπάς ζ΄, οίον 1 τον Ταβίας 2 τον Ιουλιουπόλεως 3 τον Ασπόνης 4 τον Βηρινουπόλεως 5 τον Μνίζου 6 τον Κίνης 7 τον Αναστασιουπόλεως
Τακτικό 2 Τάξις προκαθεδρίας Μητροπολιτών Η΄-Θ΄ αιώνες	Δ΄ επαρχία Γαλατίας α΄ ο Αγκύρας 1 ο Ταβίας 2 ο Ιουλιουπόλεως 3 ο Ασπόνης 4 ο Βηρινουπόλεως 5 ο Μνίζου 6 ο Κίνης 7 ο Αναστασιουπόλεως
Τακτικό 3 Τάξις προκαθεδρίας των οσιωτάτων πατριαρχών, μητροπολιτών και αυτοκεφάλων Τέλη Η΄ - Αρχές Θ΄ αιώνος	Ε΄ επαρχία Γαλατίας πρώτης Άγκυρας μητρόπολις έχει πόλεις ιβ΄ α΄ ο Ταβίας [β΄ ο Ποιμαμνού] γ΄ ο Ιουλιουπόλεως δ΄ ο Α<σ>πόνης ε΄ ο Βηρινουπόλεως στ΄ ο Μνίζου ζ΄ ο Κίνης η΄ ο Αναστασιουπόλεως [θ΄ ο Ζαλίχου] [ι΄ ο Καλίσπου] ια΄-ιβ΄
Τακτικό 4 Τάξις προκαθεδρίας των οσιωτάτων πατριαρχών. Τάξις προκαθεδρίας μητροπολιτών και αυτοκεφάλων και επισκόπων τελούντων υπό τον αποστολικόν θρόνον ταύτης της θεοφυλάκτου και βασιλίδος πόλεως Θ΄ αιών	Δ΄ επαρχία Γαλατίας α΄ ο Αγκύρας 1 ο Ταβίας 2 ο Ιουλιουπόλεως 3 ο Ασπόνης 4 ο Βηρινουπόλεως 5 ο Μνίζου 6 ο Κίνης 7 ο Αναστασιουπόλεως
Τακτικό 5 Τάξις των υποκειμένων μητροπόλεων τω πατριαρχικώ θρόνω της θεοφυλάκτου πόλεως Θ΄ αιών	επαρχία Γαλατίας δ΄ ο Αγκύρας
Τακτικό 6 Τάξις ονομάτων των οσίων μητροπολιτών Θ΄ αιών	<δ΄ επαρχία Γ>αλα<τίας> ο Αγκύρας έχει πόλεις ζ΄
Τακτικό 7 Νικολάου πατριάρχου του παλαιού (Μυστικού) Τάξις των υποκειμένων μητροπόλεων τω αποστολικώ και πατριαρχικώ θρόνω της θεοφυλάκτου και βασιλίδος Κωνσταντινουπόλεως Ι΄ αιών	Δ΄ τη Αγκύρα της Γαλατίας α΄ ο Ταβίας β΄ ο Ιουλιουπόλεως ήτοι Βασιλαίου γ΄ ο Ασπόνης δ΄ ο Βηρινουπόλεως ήτοι του Σταυρού ε΄ ο Μνίζου στ΄ ο Κίνης ζ΄ ο Αναστασιουπόλεως η΄ ο Καλούμνης
Τακτικό 8 Αι μητροπόλεις. Τάξις των υποκειμένων μητροπόλεων τω αποστολικώ και πατριαρχικώ θρόνω της θεοφυλάκτου και βασιλίδος Κωνσταντινουπόλεως Ι΄ αιών	μ΄ η Άγκυρα επαρχίας Γαλατίας ο Αγκύρας (ζ΄)
Τακτικό 9 Εισί δε και όσοι εκάστη μητροπόλει υπόκεινται θρόνοι ΙΒ΄ αιών	Δ΄ τη Αγκύρα της Γαλατίας α΄ ο Ταβίας β΄ ο Ηλιουπόλεως ήτοι Βασιλαίου γ΄ ο Ασπόνης δ΄ ο Βηρινουπόλεως ήτοι Σταυρού ε΄ ο Μνίζου στ΄ ο Κίνης ζ΄ ο Αναστασιουπόλεως η΄ ο Καλούμνης
Τακτικό 10 Όσοι εκάστη μητροπόλει υπόκεινται θρόνοι. Τάξις προκαθεδρίας των υπό τον αποστολικόν θρόνον Κωνσταντινουπόλεως τελούντων μητροπολιτών και των υπ αυτούς επισκόπων ΙΒ΄ ή ΙΓ΄ αιών	Δ΄ τη Αγκύρα της Γαλατίας α΄ ο Ταβίας (ή Ατταβίας) β΄ ο Ιουλιουπόλεως ήτοι Βασιλαίου (ή Ηλιουπόλεως) γ΄ ο Ασπόνης δ΄ ο Βηρινουπόλεως ήτοι Σταυρού ε΄ ο Μνίζου (ή Μείζου) στ΄ ο Κίνης ζ΄ ο Αναστασιουπόλεως η΄ ο Καλούμνης (ή Καλουμένης)
Τακτικό 11 Αι μητροπόλεις ΙΒ΄ ή ΙΓ΄ αιών	δ΄ η Άγκυρα ο Αγκύρας
Τακτικό 12 Αι αγιώταται μητροπόλεις εισίν αύται ΙΒ΄ ή ΙΓ΄ αιών	δ΄ η Άγκυρα ο Αγκύρας
Τακτικό 13 Εισίν οι θρόνοι του Κωνσταντινουπόλεως κατά την τάξιν των μητροπολιτών καθώς εν τω χαρτοφυλακείω αναγέγραπται και αι επισκοπαί εκάστης μητροπόλεως ΙΒ΄ ή ΙΓ΄ αιών	Δ΄ τη Αγκύρα της Γαλατίας Δ΄ η Άγκυρα της Γαλατίας α΄ ο Ταβίας β΄ ο Ιουλιουπόλεως ήτοι Βασιλαίου γ΄ ο Ασπόνης δ΄ ο Βηρινουπόλεως ήτοι Σταυρουπόλεως ε΄ ο Μνίζου στ΄ ο Κίνης ζ΄ ο Αναστασιουπόλεως η΄ ο Καλούμνης
Τακτίκό 14 Σύγγραμμα Νείλου Δοξαπατρή. Εισί δε αι αναγεγραμμέναι επαρχίαι και μητροπόλεις αι υποκείμεναι τω Κωνσταντινουπόλεως αύται, αι εν τη Ανατολή και τη Δύσει και τοις λοιποίς μέρεσι. ΙΒ΄ αιών	δ΄ η Άγκυρα της Γαλατίας έχουσα επισκοπάς η΄
Τακτικό 15 Τάξις των Μητροπόλεων ΙΒ΄ αιών	δ΄ η Άγκυρα ο Αγκύρας
Τακτικό 16 Η γεγονυία υποτύπωσις παρά του βασιλέως Λέοντος του Σοφού όπως έχουσι τάξεως οι θρόνοι των εκκλησιών των υποκειμένων τω πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως ΙΒ΄ αιών	δ΄ η Άγκυρα
Τακτικό 17 Η έκθεσις αύτη των υποκειμένων μητροπόλεων τω αποστολικώ και πατριαρχικώ θρόνω της θεοφυλάκτου Κωνσταντινουπόλεως εξετέθη επί της βασιλείας του αοιδίμου βασιλέως κυρού Ανδρονίκου Παλαιολόγου του γέροντος ΙΔ΄ αιών	δ΄ ο Αγκύρας η Άγκυρα
Τακτικό 18 Έκθεσις των υποκειμένων τω πατριαρχικώ θρόνω της βασιλίδος των πόλεων εκτεθείσα επί της βασιλείας του αοιδίμου βασιλέως κυρού Ανδρονίκου Παλαιολόγου του γέροντος ΙΔ΄ αιών	δ΄ ο Αγκύρας
Τακτικό 19 Έκθεσις του ευσεβούς βασιλέως κυρού Ανδρονίκου τρίτου των Παλαιολόγων. Τάξις προκαθεδρίας μητροπόλεων τελούντων υπό τον αποστολικόν θρόνον της θεοφυλάκτου και βασιλίδος Κωνσταντινουπόλεως ΙΔ΄ αιών	δ΄ ο Αγκύρας, εν αυτώ και ο Θεσσαλονίκης
Τακτικό 20 Περί της τάξεως των θρόνων των Μητροπολιτών και τίνες αυτών λέγονται έξαρχοι και υπέρτιμοι, τίνες δε υπέρτιμοι μόνον ΙΕ΄ αιών	δ΄ ο Αγκύρας, υπέρτιμος και έξαρχος πάσης Γαλατίας
Τακτικό 21 Τάξις προκαθεδρίας των οσιωτάτων πατριαρχών και αι μητροπόλεις και αρχιεπισκοπαί, αι οποίαι ευρίσκονται την σήμερον και είναι υποκείμεναι τη βασιλίδι Κωνσταντινουπόλει ΙΣΤ΄ αιών	δ΄ η Άγκυρα

Αναγραφές στα Συνταγμάτια

ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΟ	ΘΕΣΗ
Χρυσάνθου Ιεροσολύμων (1715)	4 ο Αγκύρας, Υπέρτιμος και Έξαρχος πάσης Γαλατίας
Συνταγμάτιο 1855	ΛΒ΄ ο Αγκύρας, υπέρτιμος και έξαρχος πάσης Γαλατίας Κ. Μελέτιος
Συνταγμάτιο1896	Λ΄ Ο Αγκύρας (Γεράσιμος) υπέρτιμος και έξαρχος πάσης Γαλατίας
Συνταγμάτιο 1901	Λ΄ Ο Αγκύρας (Νικόλαος) υπέρτιμος και έξαρχος πάσης Γαλατίας

Αναθεώρηση: Παρασκευή, 19 Φεβρουαρίου 2021.